Dostawy rzędu 130 ton prowadzone są z wykorzystaniem jumbo jetów zakontraktowanych przez Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych (USAF). Maszyny lądują codziennie na polskim lotnisku, a oprócz Amerykanów mocno zaangażowane są inne armie sojusznicze.

Umowa nie zawiera już wcześniejszego żądania USA dotyczącego rekompensaty w wysokości ponad 100 mld dol. (ok. 377 mld zł) za pomoc wojskową dla Ukrainy. Wręcz przeciwnie — Ukraińcy mogą kupować sprzęt w USA. A to z kolei realizacja punktu umowy, w którym czytamy o "wsparciu USA dla bezpieczeństwa, dobrobytu, odbudowy i integracji Ukrainy z globalnymi strukturami gospodarczymi".

Czym jest umowa dotycząca surowców?

Umowa podpisana w USA przewiduje utworzenie "funduszu inwestycyjnego na odbudowę" Ukrainy – było to wcześniejsze żądanie prezydenta USA Donalda Trumpa. Ukraina decyduje, jakie surowce będą wydobywane; fundusz ma charakter partnerstwa na zasadach 50/50.

Inwestycje będą dotyczyły surowców krytycznych, ropy, gazu i infrastruktury. Wszystkie zyski zostaną reinwestowane w Ukrainie w ciągu pierwszych dziesięciu lat. W zamian Stany Zjednoczone otrzymają wydobyte surowce.

"W czasie wojny porozumienie niewiele zmienia"

Ekspert do spraw bezpieczeństwa Nico Lange (Monachijska Konferencja Bezpieczeństwa) jasno stwierdza w rozmowie z "Bildem", że "dla Putina podpisanie tej umowy jest porażką".

Po "upokorzeniu Zełenskiego w Gabinecie Owalnym" Ukrainie udało się "pragmatycznie ustabilizować stosunki i wynegocjować umowę surowcową w interesie Ukrainy".

Jan C. Behrends, ekspert do spraw Europy Wschodniej i profesor historii na Uniwersytecie Europejskim Viadrina we Frankfurcie nad Odrą, mówi "Bildowi", że "porozumienie z USA nieco poprawia strategiczną sytuację Ukrainy, ale nie ma decydującego znaczenia (dla wojny)". — Trump ma teraz powód, aby nie wspierać Kremla w tak jednostronny sposób — zaznacza.

— podkreśla analityk.

Również ekspert do spraw polityki zagranicznej prof. Thomas Jaeger (Uniwersytet w Kolonii) tłumaczy w rozmowie z niemieckim dziennikiem, że "w czasie wojny porozumienie niewiele zmienia".

Według niego porozumienie stanowi jednak "sygnał dla Rosji, że Stany Zjednoczone dążą do suwerenności Ukrainy".

Krótko po ogłoszeniu porozumienia w sprawie surowców wiadomo było również, że Waszyngton po raz pierwszy od inauguracji Trumpa zezwoli na sprzedaż broni Ukrainie.

— komentuje Jaeger.

Ukraina posiada ok. 5 proc. światowych zasobów surowców naturalnych, głównie węgla kamiennego, żelaza, manganu, uranu i grafitu. Ich łączną wartość szacuje się na ponad 14 bln euro (59 bln 824 mld zł). Wiele danych jest nieaktualnych, a część pochodzi jeszcze z czasów Związku Radzieckiego. Brakuje dokładnych informacji na temat zasobów nadających się do wydobycia.