The article analyzes the repercussions of Karol Nawrocki's presidential election victory on the political landscape of Poland, specifically concerning the Law and Justice (PiS) party and the rise of the far-right Konfederacja.
Experts suggest that the strong showing of Sławomir Mentzen from Konfederacja has demonstrated the party's growing influence and ability to attract votes from the right-wing electorate. This is seen as a failure of PiS's strategy to neutralize the right-wing opposition.
The outcome is expected to significantly impact the 2027 parliamentary elections, with Konfederacja predicted to become a powerful player.
The article also discusses the role of Grzegorz Braun, another far-right candidate, and speculation of a quiet pact between him and PiS to weaken Konfederacja. Braun's potential for gaining a seat in parliament is considered, alongside the internal conflicts within the far-right.
Analysts highlight PiS's long-term political strategy to control the right-wing, including suppressing any potential right-wing rivals and the implications of that strategy backfiring.
The article provides analysis from several political commentators, discussing the internal struggles within Poland's far-right political parties. The main takeaway is that the results of the presidential election signal an evolving political landscape, with a rise in far-right influence and the potential for further shifts in the coming years.
Kończy się polityka Jarosława Kaczyńskiego, budowana konsekwentnie przez 20 lat, według której "na prawo od nas tylko ściana". — Dzisiaj widać i to było w sumie to przewidzenia, że tematy, sposób uprawiania polityki, który Kaczyński wprowadził do debaty publicznej, czyli nurt anty-LGBT, antyunijny i tak dalej, to wszystko jest dziś zagospodarowywane przez polityków, którzy robią to jeszcze bardziej ekstremalnie — uważa Andrzej Stankiewicz.
Dodaje, że PiS wciąż gra na to, żeby Konfederacja była słabsza, ale to już niemal pewne, że w wyborach parlamentarnych w 2027 r. do Sejmu wejdzie jakaś bardzo silna, skrajnie prawicowa partia i odegra bardzo ważną rolę.
— W tym sensie to jest fiasko polityki Kaczyńskiego, żeby — jak to prezes lubi mówić — anihilować wszystkie ruchy po prawej stronie sceny politycznej — mówi Stankiewicz.
— Jest taki paradoks kampanii prezydenckiej, że oto w PiS-ie naprawdę mocno trzymano kciuki za to, żeby Sławomir Mentzen wykręcił dobry wynik. Słaby trzeci kandydat prawicowy oznaczałby dla Nawrockiego słaby rezerwuar głosów w II turze. Więc naprawdę gorąco modlono się, żeby było 10, czy 15 proc. głosów poparcia do przejęcia w drugiej turze — mówi Jacek Gądek.
— Z drugiej strony, to ogromny elektorat, ponad 3 mln głosów plus jeszcze wyborcy Grzegorza Brauna, czyli sporo ponad milion. Jeśli ci ludzie zagłosowali na Mentzena, to oni na swój sposób już się przywiązali do tego kandydata — podkreśla dziennikarz "Newsweeka", sugerując, że to może mieć wpływ na wygląd sceny politycznej za kilka lat.
Jacek Gądek dodaje, że do wyborów parlamentarnych w 2027 r. jest jeszcze dużo czasu i wciąż może nas coś zaskoczyć, bo "nie takie rzeczy się kładło". — Aczkolwiek to nie powinien być jakiś duży odpływ. I ta tępiona latami przez PiS Konfederacja, czy to się Jarosławowi Kaczyńskiemu podoba, czy nie, to będzie bardzo mocny gracz w przyszłym Sejmie.
Wygrana Karola Nawrockiego, ale też wysokie poparcie dla kandydatów związanych ze skrajną prawicą, mogą zatrząść sceną polityczną.
— Mentzenowcy zaczynają podejrzewać, że prezes Jarosław Kaczyński, jak to mówił jeden z bohaterów serialu "Alternatywy 4", "robi im koło pióra" — mówi Andrzej Stankiewicz. — Jednym elementem będzie dealowanie z narodowcami Krzysztofa Bosaka. A drugi to coś, co nazywają cichym paktem z Grzegorzem Braunem. I teraz pytanie, czy to są ich imaginacje, czy rzeczywiście się coś takiego dzieje? Wiemy, że do koła Grzegorza Brauna w Sejmie, dołączył też były poseł Konfederacji Jacek Wilk. To polityk, który wywodzi się z nurtu korwinowskiego, dzisiaj liberalno-mentzenowego. I teraz pytanie, czy Braun nie zaczyna trochę poszerzać swojego spektrum, czy nie zaczyna po prostu konsumować Konfederacji? — zastanawia się Stankiewicz.
Jacek Gądek: — Ja bym nie zaryzykował tezy, że Braun pożre zaraz Konfederację, choć oczywiście chciałby! — odpowiada żartobliwie dziennikarz "Newsweeka".
Andrzej Stankiewicz: — Oczywiście nie chodzi o pożeranie, ale o szkodzenie, osłabianie.
Jacek Gądek: — To prawda, że Grzegorz Braun absolutnie nie znosi Sławomira Mentzena. Uznaje go wręcz za chłystka, który nie był godzien kandydowania na urząd prezydenta. Między nimi jest niechęć, a wręcz nienawiść.
Andrzej Stankiewicz przypomina, że konflikt mentzenowców z Braunem zaostrzył się po słynnej akcji z gaśnicą (tuż po wyborach parlamentarnych w 2023 r.). — To był powód, że Braun był przez mentzenowców dosłownie wypychany z Konfederacji. Z drugiej strony narodowcy Krzysztofa Bosaka go bronili — mówi Andrzej Stankiewicz.
Jacek Gądek: — Skrzydło Mentzenowe mówiło tak: niech ten Braun zabiera się z Konfederacji. Tylko my nie chcemy go wyrzucić, niech sam wyrzuci.
— Wystartował na prezydenta, więc był pretekst, żeby go wyrzucić — dodaje Stankiewicz.
Grzegorz Braun zdobył w I turze wyborów prezydenckich 6.3 proc. głosów, czyli poparło go ponad milion wyborców. — To jest naprawdę dużo. I on na pewno myśli o tym, żeby wejść do Sejmu samodzielnie, ze swoją partią. A naturalnym rezerwuarem wyborców dla Brauna jest Konfederacja. Więc on musi walczyć. Taka batalia na skrajnej prawicy jest zupełnie naturalna, jeśli Braun chce wejść ze swoim ugrupowaniem, jakkolwiek go nie nazwie, do przyszłego Sejmu — mówi Gądek.
Jednak Grzegorz Braun może mieć poważny problem. O ile sam jest silną marką osobistą, to podczas wyborów do parlamentu będzie musiał postawić na członków swojej partii, a oni mogą nie być już tak silnie rozpoznawalni, jak on sam. — I jeśli wystartuje samodzielnie, to może nie przekroczyć progu 5 proc. — zauważają prowadzący program.
— Braun jest pożyteczny dla PiS-u właśnie dlatego, że będzie osłabiał lub chociażby podszczypywał Konfederację. Każdy konflikt na tej ekstremalnej prawicy jest z punktu widzenia PiS-u korzystny — mówi Stankiewicz.
Ale też dodaje: — Pamiętajmy jednak o jednej fundamentalne rzeczy. Siła Konfederacji jest klęską Jarosława Kaczyńskiego. To, że jego kandydat wygrał dzięki temu, że podpisał wszystkie postulaty Konfederacji, którą PiS konsekwentnie niszczył. To będzie mieć swoje konsekwencje.
"Stan wyjątkowy" to program, w którym Andrzej Stankiewicz, Dominika Długosz, Jacek Gądek i Kamil Dziubka dyskutują o najważniejszych politycznych wydarzeniach tygodnia. Czołowi dziennikarze Onetu i "Newsweeka" zapewniają słuchaczom i widzom nieszablonową, często żartobliwą, ale zawsze merytoryczną rozmowę, a ich ogromne doświadczenie dziennikarskie i znajomość kulis polskiej sceny politycznej, gwarantują potężną dawkę informacji.
Poniżej lista wszystkich dotychczasowych odcinków podcastu:
If you often open multiple tabs and struggle to keep track of them, Tabs Reminder is the solution you need. Tabs Reminder lets you set reminders for tabs so you can close them and get notified about them later. Never lose track of important tabs again with Tabs Reminder!
Try our Chrome extension today!
Share this article with your
friends and colleagues.
Earn points from views and
referrals who sign up.
Learn more