Er zijn mensen die na felle kritiek de hand in eigen boezem steken. En er zijn mensen die vol tegengas geven. Johnnie Moore, directeur van de door Israël en de Verenigde Staten gesteunde hulporganisatie Gaza Humanitarian Foundation (GHF), behoort tot die laatste categorie. ‘Desinformatie’, noemt hij de berichten over beschietingen door het Israëlische leger van Palestijnen bij hulppunten van de organisatie in Gaza.

Daarbij zijn al honderden doden gevallen, maar Moore houdt nog altijd vol dat de berichten hierover bedoeld zijn om de GHF in diskrediet te brengen. Het zou Hamas zijn dat ‘doelbewust mensen doodt’ om mensen te laten geloven dat de distributiecentra van de GHF ‘valstrikken’ zijn, beweerde hij woensdag in The Times of Israel. Enkele dagen daarvoor had het Israëlische leger nog toegegeven dat het op burgers heeft geschoten, wat in sommige gevallen ‘niet had hoeven gebeuren’.

Moores uitspraken doen denken aan een bladzijde uit het mediahandboek van president Donald Trump: nooit fouten toegeven, altijd in de aanval gaan. En dat is niet geheel toevallig. De 41-jarige Amerikaanse evangelische dominee, tevens eigenaar van een pr-bedrijf, is een oude bekende van de president.

In de aanloop naar de presidentsverkiezingen van 2016 was Moore medevoorzitter van de evangelische adviesraad van Trumps campagneteam. Aan hem de taak om zorgen weg te nemen van evangelische christenen, een cruciale kiezersgroep voor de Republikeinen, over Trumps weinig vrome karakter. Dat deed deze ‘millennial evangelical’ met succes.

Jeruzalem als hoofdstad

Daarna stond de deur naar Trumps Witte Huis naar eigen zeggen wagenwijd voor hem open. Van die invloed maakte Moore dankbaar gebruik. In 2017 besloot Trump om Jeruzalem te erkennen als ongedeelde hoofdstad van Israël. Daarbij trok hij zich niets aan van het feit dat de status van Jeruzalem een van heikelste punten is in het Israëlisch-Palestijns conflict. De Palestijnen zien Oost-Jeruzalem als de hoofdstad van hun toekomstige staat. Volgens Moore had Trumps erkenning ‘nooit plaatsgevonden’ zonder evangelische christenen zoals hijzelf die de president continu van advies dienden.

Voor christenen van Moores stroming is steun voor Israël als Joodse staat een belangrijk onderdeel van hun geloof. ‘Zij die Israël zegenen, zullen zelf gezegend worden’, zei hij in 2018 in The Washington Post. De recente aanstelling van Mike Huckabee als Amerikaans ambassadeur in Israël noemde hij een ‘krachtige boodschap naar zowel vrienden als vijanden van de VS’. Huckabee, eveneens een evangelist, beschouwt de bezette Westelijke Jordaanoever als Israëlisch grondgebied.

Zijn activisme heeft Moore niet van een vreemde. Zijn lokale dominee in Virginia was de beroemde televangelist Jerry Falwell sr., die met zijn organisatie Moral Majority evangelische christenen politiek actief wilde maken en zich onder meer verzette tegen het recht op abortus.

Debatkampioen

Toen Moore, een debatkampioen op zijn middelbare school in Lynchburg, door een jurylid werd bestraft nadat hij had gepleit voor het tonen van de Tien Geboden in klaslokalen, deed hij daarover zijn beklag bij Falwell. Tussen hen ontstond een innige band, die er uiteindelijk in resulteerde dat Falwell Moore op zijn 20ste aanstelde als dominee op de campus van de Liberty University, een private evangelische universiteit.

Tijdens een rondreis door het Midden-Oosten in 2013 realiseerde Moore zich dat hij nauwelijks iets wist van het christendom in die regio, de geboorteplaats van zijn geloof. Hij verdiepte zich daarop in het geweld tegen christenen in het Midden-Oosten. Daaruit volgde onder het boek Defying ISIS: Preserving Christianity in the Place of Its Birth and in Your Own Backyard uit 2015.

Moore omschrijft zichzelf als een ‘bruggenbouwer en vredestichter die vooral bekendstaat om zijn toonaangevende werk op het snijvlak van geloof en buitenlandse politiek, met name in het Midden-Oosten’. Tijdens Trumps eerste termijn reisde met andere evangelische adviseurs van de president naar Saoedi-Arabië, waar hij kroonprins Mohammed bin Salman naar eigen zeggen kritisch bevroeg over de moord op de Amerikaans-Saoedische journalist Jamal Khashoggi. Later volgde een bezoek aan de Egyptische president Sisi.

Lijden verlichten

Als christen en GHF-directeur zegt hij zich nu te willen inzetten om het ‘aanhoudend lijden’ van de Gazanen te verlichten. Maar de organisatie waaraan hij leiding geeft, ligt juist onder vuur omdat die dat lijden alleen maar zou vergroten. Sinds Israël de humanitaire hulp weer mondjesmaat toelaat en de GHF naar voren schoof om die te distribueren, heeft de organisatie slechts vier hulppunten geopend (en geen enkele in het noorden).

Het verstrekken van hulp leidt vrijwel dagelijks tot chaos onder wanhopige Palestijnen, iets waar de VN felle kritiek op hebben geuit. Zo’n tweehonderd internationale mensenrechtenorganisaties hebben opgeroepen tot het vertrek van de GHF uit Gaza. Zij beschuldigen de GHF ervan bij te dragen aan het gebruik van voedsel ‘als wapen’ door Israël, een oorlogsmisdaad.

Moores voorganger Jake Wood stapte op omdat de GHF niet onafhankelijk zou opereren, maar de huidige directeur is zich van geen kwaad bewust. Integendeel, zei hij in het interview met Times of Israel. Niet de GHF, maar andere hulporganisaties ‘verergeren het lijden van de Gazanen’, door ‘bijna fundamentalistisch te blijven vasthouden aan het bestaande systeem’. Na een bezoek woensdag aan Brussel toonde hij zich dan ook onverzettelijk: ‘We houden er niet mee op, we hebben werk te doen.’

Luister hieronder naar onze podcast de Volkskrant Elke Dag. Kijk voor al onze podcasts op volkskrant.nl/podcasts.