Burgemeester Femke Halsema zat eind maart hoofdschuddend in het debat over haar nieuwe horecaplannen. D66-fractievoorzitter Rob Hofland richtte toen zijn pijlen op het ‘dansverbod’ in restaurants en het plan dat snackbars een uur eerder moeten sluiten. Zijn betoog over het uitgaansleven eindigde met de woorden: “We willen daarna gewoon een kroket!”

De VVD noemde het beleid ‘betuttelend en on-Amsterdams’. “Dit past bij een dorp als Amersfoort, niet bij Amsterdam,” zei raadslid Myron von Gerhardt. “De stad moet bruisen, niet verstikken in regels en uitzonderingen.”

Tot een weerwoord van Halsema kwam het toen niet: het debat werd afgebroken vanwege een steekpartij bij de Dam. Donderdagmiddag volgde alsnog haar uitgebreide antwoord.

Geen avondklok

Halsema zei met ‘zichtbaar plezier’ te luisteren naar de ‘hartstocht’ van de raad. “Ik wist niet dat de verknochtheid aan de kroket zó groot was,” grapte ze. Waarna ze serieus werd. “Maar het idee dat hier sprake is van vertrutting of beperking van de horeca is volstrekt bezijden de feiten.” Ze wees op de groei van het aantal horecazaken: van vijf per duizend inwoners in 2008 naar negen in 2023. “En dat terwijl de bevolking óók groeide.”

Volgens Halsema verandert er weinig voor de meeste horecazaken. “De hele discussie gaat over één uurtje korter voor reguliere horeca, terwijl nachtclubs, cafés en clubrestaurants gewoon open blijven tot diep in de nacht.” De suggestie die zij bespeurde bij raadsleden dat er een ‘avondklok’ voor de horeca komt, noemde ze daarom ‘volkomen onzinnig’.

Snackbars juist langer open

Halsema zei begrip te hebben dat mensen na het uitgaan behoefte hebben aan een snack, en stelde dat met een ontheffing veel snackbars juist langer open kunnen. De nieuwe regels moeten het volgens haar makkelijker maken om verschil te maken tussen uitgaansgebieden en ‘stille woonwijken’ waar beperking volgens haar wél nodig kan zijn.

Het idee vanuit meerdere raadsleden om het beleid om te keren – standaard langere openingstijden toestaan, tenzij er overlast is – wees ze resoluut af. “Dat maakt handhaving onuitvoerbaar. Dan moeten bewoners overlast bewijzen, en dat is in de praktijk nagenoeg onmogelijk.” Volgens Halsema maakt ze met haar plan de stadsdelen sterker in het bepalen wie langer open mag blijven. “Zij kennen hun buurten het best.”

Halsema zei begrip te hebben dat mensen na het uitgaan behoefte hebben aan een snack, en stelde dat met een ontheffing veel snackbars juist langer open kunnen.Daphne Lucker

Dansverbod

De burgemeester wees erop dat het huidige beleid niet meer past bij een stad die voller, drukker en complexer is geworden en overlast ervaart. “We hebben 4100 horecazaken, terwijl Rotterdam nog niet de helft heeft.” Daarom wil ze de regels in de stad gelijktrekken, met uitzonderingen waar mogelijk. Ze noemt het niet ‘radicaal’, maar een ‘geleidelijke stap’.

Op één punt bewoog Halsema richting de raad. Het ‘dansverbod’ dat de gemoederen bezighield, noemde ze een ongelukkig geformuleerde zin. “Die wil ik er best uit halen. Als je tussen de tafels wilt dansen, moet je dat vooral doen. Ik heb het zelf ook gedaan.” Volgens haar verandert er hier niets, maar was de bedoeling vast te leggen dat restaurants niet in clubs kunnen veranderen naarmate de avond vordert.

Kritische raadsleden bleven ondanks verwoede pogingen van Halsema niet overtuigd. Zij hebben niet het vertrouwen dat de horeca inderdaad ontzien wordt van vervroeging door de mogelijkheid tot uitzonderingen en willen meer garanties. Ook D66 bleef kritisch. “Ik denk nog steeds dat het beleid leuker kan,” zei Rob Hofland.

Vanaf 2026

Volgende week woensdag moet blijken of Halsema’s beleid overeind blijft. Dan stemt de raad over moties en amendementen, bijvoorbeeld over de wens om uitbreiding van terrassen bij tropische temperaturen toe te staan. PvdA en GroenLinks lijken de koers van Halsema inhoudelijk grotendeels te steunen, maar houden de deur op een kier voor aanpassingen.

Als Halsema’s horecabeleid wordt aangenomen, gaat het vanaf 2026 in, met een overgangstermijn tot 2028. “En als dat nodig is, kunnen we daar zelfs nog een jaar aan toevoegen,” zei Halsema.

Over de auteurs: David Hielkema en Tim Wagemakers schrijven over de Amsterdamse politiek. Tips of reageren? politiek@parool.nl.