A report commissioned by the municipality of Amsterdam and conducted by the law firm NautaDutilh reveals that the city may be legally obligated to better protect its citizens from climate change. Failure to do so could result in violations of the European Convention on Human Rights.
The report was initially kept confidential by the municipality, but its conclusions were leaked to De Telegraaf. The city's alderwoman for sustainability, Zita Pels, subsequently released the report, denying any attempt at secrecy. She attributed the delay to considering the implications for other municipalities and departments and stated the municipality filed a police report regarding the leak.
The report draws parallels to the Urgenda climate case, where the Dutch government was found liable for insufficient climate action. The report questions Amsterdam's accountability for greenhouse gas emissions, including those from suppliers outside its jurisdiction, and suggests the city lacks intermediate targets for emissions reduction.
NautaDutilh highlights that legal action against Amsterdam could lead to costly policy changes and reputational damage. While the city's legal department believes the likelihood of successful lawsuits is limited due to existing climate policies, the report underscores the need for Amsterdam to prioritize climate change mitigation.
Donderdagochtend publiceerde De Telegraaf conclusies uit een rapport dat advocatenkantoor NautaDutilh op verzoek van de gemeente heeft geschreven. Volgens het kantoor is Amsterdam juridisch verplicht om burgers te beschermen tegen klimaatverandering. Als ze dat niet genoeg doen, is de kans reëel dat de stad het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens schendt.
De krant stelde daarbij dat het stadsbestuur het kritische rapport geheim probeerde te houden omdat de conclusies te gevoelig lagen. Naar aanleiding van de berichtgeving heeft wethouder Zita Pels (Duurzaamheid) donderdagmiddag het rapport alsnog naar de raad gestuurd. Daarbij ontkent ze dat het rapport geheim is gehouden.
Volgens de gemeente is het onderzoek door ambtenaren zelf opgestart, waarna een conceptversie op 20 maart bij Pels is terechtgekomen. Zij zegt daarna een aanvullende analyse te hebben gevraagd, waarna het rapport op 18 april, vlak voor het meireces, is besproken met haar staf.
‘Ik was mij aan het beraden over de vervolgstappen rondom dit rapport,’ schrijft Pels. Ze stelt dat het rapport gevolgen kan hebben voor andere gemeenten of voor portefeuilles van andere wethouders en ze daarom nog niet had besloten wanneer en hoe het rapport te delen met de raad. ‘Ik stuur u gedwongen door omstandigheden nu het rapport.’ Het college heeft aangifte gedaan van lekken.
Het rapport bouwt voort op de beroemde klimaatzaak van Urgenda tegen het kabinet. Zij spanden die zaak aan omdat ze vonden dat het kabinet meer moest doen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Urgenda kreeg gelijk. In het rapport toetst NautaDutilh met die zaak in het achterhoofd de verantwoordelijkheid van de gemeente om te voldoen aan landelijke wetgeving.
De onderzoekers schrijven dat Amsterdam wat betreft de vermindering van broeikasgassen bij bijvoorbeeld toeleveranciers geen ‘tussentijdse doelstellingen’ heeft geformuleerd. Daarmee zet het rapport vraagtekens bij de verantwoording van de gemeente over of het de doelstellingen haalt, maar zegt het niet óf de gemeente tekortschiet.
Amsterdam laat jaarlijks de eigen CO2-uitstoot monitoren door onderzoeksbureau CE Delft, maar het rapport suggereert dat het mogelijk is dat Amsterdam ook verplichtingen heeft voor de uitstoot buiten het eigen grondgebied van bijvoorbeeld transport dat naar de hoofdstad op weg is.
Het betekent dat Amsterdam moeilijke keuzes zal moeten maken, schrijft NautaDutilh. ‘De gemeente Amsterdam heeft een eigen verantwoordelijkheid om het hare te doen om gevaarlijke klimaatverandering af te wenden.’ De onderzoekers wijzen er daarbij op dat de rechtspraak veel belang hecht aan klimaatbescherming bij het beoordelen van afwegingen. ‘Dit vergt van de gemeente Amsterdam dat ze moeilijke keuzes maakt, waarbij het belang om gevaarlijke klimaatverandering af te wenden zwaar zal moeten wegen.’
NautaDutilh wijst er eveneens op dat rechtszaken tegen de gemeente tot wijziging van beleid kunnen leiden die veel geld kosten én voor imagoschade voor de gemeente kunnen zorgen.
Hoewel Pels het rapport nog niet heeft besproken met collega-wethouders of collega’s van andere gemeenten, deelt ze al wel een eerste conclusie van de Dienst Juridische Zaken. Zij denken dat vanwege het huidige klimaatbeleid van de gemeente ‘de kans op succesvolle afdwinging van verdergaande klimaatregelen’ beperkt is. ‘De gemeente voert aantoonbaar klimaatbeleid en conformeert zich aan bestaande regelgeving,’ aldus Pels.
Over de auteurs: David Hielkema en Tim Wagemakers schrijven over de Amsterdamse politiek. Tips of reageren? politiek@parool.nl.
If you often open multiple tabs and struggle to keep track of them, Tabs Reminder is the solution you need. Tabs Reminder lets you set reminders for tabs so you can close them and get notified about them later. Never lose track of important tabs again with Tabs Reminder!
Try our Chrome extension today!
Share this article with your
friends and colleagues.
Earn points from views and
referrals who sign up.
Learn more